KontaktDla Członków

Dobrostan
zwierząt

Dobrostan zwierząt to kluczowe zagadnienie we współczesnej hodowli zwierząt. Drób nie jest tu wyjątkiem. Dobrostan postrzega się jako stan zdrowia fizycznego i psychicznego jak najbardziej zbliżony do pełnej harmonii, osiąganej w idealnych warunkach w środowisku naturalnym. Zasady utrzymywania dobrostanu zwierząt ściśle reguluje prawo polskie oraz normy unijne i międzynarodowe. Za nieprzestrzeganie tych zasad hodowcom grożą surowe kary.

Wokół hodowli kurczaka i innych rodzajów drobiu, zwłaszcza na fermach wielkotowarowych, narosło wiele przekłamań i mitów wynikających z niedoboru wiedzy o obowiązujących normach i zasadach ich stosowania.

MIT

Kurczaki na fermach wielkotowarowych są trzymane w klatkach,
w wielkim ścisku.

FAKT

Kurczęta fermowe przeznaczone na mięso nie są chowane w klatkach. Obowiązujące normy dozwalają jedynie hodowlę w kurniku na ściółce. Zasady chowu kurczaków określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 roku (Dz. U. Nr 56 poz. 344). Rozporządzenie to wdraża do prawa polskiego dyrektywę Rady 2007/43/WE, ustanawiającą zasady dotyczące ochrony kurcząt utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa. Oba te akty prawne określają ściśle przestrzegane wymogi, które muszą spełniać obiekty hodowlane. Jest to na przykład tak zwana obsada drobiu, czyli maksymalne zagęszczenie ptaków, a także dokładnie określony minimalny rozmiar przestrzeni, która powinna przypadać na jednego kurczaka. Ponadto regulowane jest także wyposażenie obiektu w system wentylacji i oświetlenia, a jeżeli to konieczne, także systemy ogrzewania i schładzania.

MIT

Chów drobiu prowadzony jest w nieludzkich warunkach i w produkcji towarowej nie zwraca się uwagi na dobro zwierząt.

FAKT

Utrzymywanie dobrostanu zwierząt jest jednym z podstawowych wymogów prowadzenia jakiejkolwiek produkcji zwierzęcej. W prawie polskim najważniejszym aktem regulującym kwestie ochrony zwierząt, w tym brojlerów i innych rodzajów drobiu, jest ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 856 z późn. zm.). Ustawa ta stanowi, że każdy, kto utrzymuje zwierzęta gospodarskie, jest obowiązany do zapewnienia im opieki i właściwych warunków bytowania, a warunki chowu nie mogą powodować urazów i uszkodzeń lub innych cierpień. Nieprzestrzeganie tego obowiązku skutkuje karami grzywny czy nawet aresztu. Ustawa wprowadza do polskiego prawa zasady z dyrektywy 2007/43/WE. Dlatego nakłada na właściciela fermy i inne osoby sprawujące opiekę nad drobiem obowiązek posiadania odpowiedniej wiedzy z zakresu chowu tych zwierząt. Zapewnia się ją na przykład poprzez odbywanie specjalistycznych szkoleń. Szczegółowe zasady dotyczące norm utrzymania drobiu zostały ujęte w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej. Jeżeli chodzi o kruczęta brojlery, muszą one podlegać kontroli przez opiekuna co najmniej 2 razy dziennie, ze zwróceniem szczególnej uwagi na wszelkie objawy wskazujące na obniżony poziom ich dobrostanu. Stosowanie się do tych przepisów jest stale i na każdym etapie hodowli drobiu kontrolowane przez służby weterynaryjne i Sanepid.

MIT

Kurczaki w chowie towarowym pozbawiane są snu.

FAKT

Przekonanie o utrzymywaniu nadmiernego oświetlenia w budynkach hodowlanych i utrzymywaniu go przez 24 godziny na dobę jest błędem. Normy prawne nakazują, aby wszystkie kurniki, w których są utrzymywane brojlery, wyposażano w oświetlenie o intensywności co najmniej 20 luksów przy włączonym oświetleniu, mierzone na poziomie oka ptaka, oświetlające przynajmniej 80 % powierzchni użytkowej. Czasowe ograniczenie poziomu oświetlenia dopuszcza się wyłącznie w wyniku zalecenia lekarza weterynarii. Ponadto w terminie siedmiu dni od umieszczenia kurcząt w budynku i do trzech dni przed przewidywanym ubojem oświetlenie powinno być dostosowane do 24-godzinnego rytmu z okresami zaciemnienia trwającymi co najmniej ogółem 6 godzin, z co najmniej jednym okresem nieprzerwanego zaciemnienia trwającym przynajmniej 4 godziny.

MIT

Drób chowany na fermach jest narażony na wysoki poziom stresu, co odbija się na jakości mięsa.

FAKT

Normy pochodzące ze wspominanych już przepisów określają jako minimalne dokładnie takie warunki, jakich potrzebują zwierzęta do bezstresowego bytowania. Dodatkowo system hodowli pozbawia ptaki naturalnych stresów, związanych ze zdobywaniem pożywienia i ochroną przed zagrożeniami, co przekłada się na ich stan psychiczny. Chów kurczaków w zamkniętych budynkach lub dokładnie ogrodzonych wybiegach eliminuje kontakt z dzikimi zwierzętami i stałą obawę o atak drapieżnika – źródło największego stresu u wszystkich gatunków zwierząt. Dzięki ciągłemu zapewnieniu dostępu do paszy i wody, ptaki nie muszą walczyć o pożywienie i nie doznają cierpień związanych z głodem, które bardzo często zdarzają się w naturze w sytuacji niedoboru.

MIT

W fermach hodowlanych kurczakom ucina się dzioby.

FAKT

W polskim prawie nie dopuszczono możliwości ucinania dziobów kurczętom. Dyrektywy unijne pozwalają na taką praktykę w odpowiednich warunkach, ale decyzję o przyzwoleniu na nią pozostawiono Państwom Członkowskim. W Polsce ucinanie dziobów ptakom traktowane jest prawnie jako znęcanie się nad zwierzętami. Według przepisów zawartych w ustawie o ochronie zwierząt za takie traktowanie drobiu grozi grzywna, ograniczenie wolności lub nawet pozbawienie wolności do 2 lat.

MIT

Pasze stosowane w hodowli drobiu są „sztuczne”, niedopasowane do potrzeb zwierząt, tylko do produkcji przemysłowej

FAKT

W Polsce organy Inspekcji Weterynaryjnej sprawują ścisły nadzór nad wytwarzaniem, handlem i zastosowaniem pasz oraz pasz leczniczych. Pasze stosuje się w żywieniu drobiu wedle ściśle określonych wyznaczników – w zależności od wieku, gatunku oraz potrzeb pokarmowych (a w chowie indyków także płci). Jest to ważne zarówno dla jakości produktów, jak i dla ogólnej zasady poszanowania dobrostanu zwierząt. Podstawą stosowanych pasz są zboża, śrut z roślin strączkowych (np. śrut sojowy), kukurydza i tego typu składniki roślinne. Stosowane w żywieniu pasze oprócz witamin i soli mineralnych mogą zawierać inne dozwolone prawem europejskim substancje, takie jak probiotyki, prebiotyki, czy enzymy. Są to jednak w stu procentach przetestowane i nie wpływające na zdrowie konsumentów dodatki. Wykaz wszystkich dozwolonych dodatków paszowych jest zawarty we Wspólnotowym Rejestrze Dodatków Paszowych Unii Europejskiej. Panujące niekiedy przekonanie, że drób wolnowybiegowy ma bardziej naturalną i zbilansowaną dietę także jest błędne. Ptaki hodowane „przy zagrodzie” znajdują często pożywienie w odpadkach lub przy drodze – źródła ani skutków zdrowotnych przyjęcia takich „dodatków” do diety nikt nie jest w stanie przewidzieć.

MIT

Pasze stosowane w hodowli drobiu są „sztuczne”, niedopasowane do potrzeb zwierząt, tylko do produkcji przemysłowej

FAKT

W Polsce organy Inspekcji Weterynaryjnej sprawują ścisły nadzór nad wytwarzaniem, handlem i zastosowaniem pasz oraz pasz leczniczych. Pasze stosuje się w żywieniu drobiu wedle ściśle określonych wyznaczników – w zależności od wieku, gatunku oraz potrzeb pokarmowych (a w chowie indyków także płci). Jest to ważne zarówno dla jakości produktów, jak i dla ogólnej zasady poszanowania dobrostanu zwierząt. Podstawą stosowanych pasz są zboża, śrut z roślin strączkowych (np. śrut sojowy), kukurydza i tego typu składniki roślinne. Stosowane w żywieniu pasze oprócz witamin i soli mineralnych mogą zawierać inne dozwolone prawem europejskim substancje, takie jak probiotyki, prebiotyki, czy enzymy. Są to jednak w stu procentach przetestowane i nie wpływające na zdrowie konsumentów dodatki. Wykaz wszystkich dozwolonych dodatków paszowych jest zawarty we Wspólnotowym Rejestrze Dodatków Paszowych Unii Europejskiej. Panujące niekiedy przekonanie, że drób wolnowybiegowy ma bardziej naturalną i zbilansowaną dietę także jest błędne. Ptaki hodowane „przy zagrodzie” znajdują często pożywienie w odpadkach lub przy drodze – źródła ani skutków zdrowotnych przyjęcia takich „dodatków” do diety nikt nie jest w stanie przewidzieć.

MIT

W paszy dla kurczaków znajdują się szczątki pochodzenia zwierzęcego,
w tym szczątki innych kurczaków.

FAKT

Od 2001 roku na terenie Unii Europejskie obowiązuje tak zwany „feed ban”. Pod tym pojęciem kryje się całkowity zakaz stosowania mączek mięsno-kostnych w paszach dla zwierząt gospodarskich. Za złamanie zakazu grożą znaczne kary finansowe, a przestrzeganie prawa w tym zakresie jest kontrolowane przez inspekcję weterynaryjną. Od pewnego czasu dopuszczone jest stosowanie mączki rybnej w żywieniu drobiu. Ma ona jednak specyficzny zapach i przez to nie stanowi powszechnego dodatku do paszy.
Element graficzny